Τετάρτη 27 Απριλίου 2011

ΠΟΙΟΙ ΠΑΙΖΟΥΝ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ;


Η σχέση μας με τις αγορές και με την τρόικα μπαίνει σε μια καινούργια φάση αναξιοπιστίας. Ουδείς επείσθη απο το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων που ανακοίνωσε η κυβέρνηση, με αποτέλεσμα πολλοί αξιωματούχοι της Ευρώπης να θεωρούν αναπόφευκτη την αναδιάρθρωση του χρέους μας, ενώ οι αγορές εκτοξεύουν το spread σε νέα ύψη ρεκόρ.
 Με λίγα λόγια, κανείς δεν πιστεύει πλέον οτι η Ελλάδα μπορεί να πληρώσει το σύνολο των χρεών της και πολλοί συνιστούν την όσο το δυνατόν ταχύτερη αναδιάρθρωση του χρέους με όλα τα κόστη που συνεπάγεται για τις τράπεζες, τα ασφαλιστικά ταμεία και τις διεθνείς σχέσεις της χώρας μας στο μέλλον.
Το πρόβλημα όμως εκτός απο ελληνικό είναι και ευρωπαικό. Δεν είμαστε μόνο εμείς. Είναι και η Ιρλανδία και η Πορτογαλία και ποιός ξέρει αύριο αν θα είναι και η Ισπανία, η Γαλλία και η Ιταλία μεταξύ των χωρών που δεν μπορούν να πληρώσουν τα χρέη τους. Τι θα γίνει σε αυτή την περίπτωση; Αρκεί η δημιουργία του μόνιμου μηχανισμού στήριξης για να αντιμετωπίσει μια ευρεία κρίση χρέους των ευρωπαικών χωρών; Οι αγορές ούτε αυτό το πιστεύουν.
Με λίγα λόγια, οι αγορές δεν πιστεύουν ούτε την Ελλάδα, ούτε την Ευρώπη. Και εδώ είναι το ενδιαφέρον ζήτημα.
Η Ευρώπη, είτε μέσω των ηγετών της είτε μέσω κορυφαίων στελεχών της Ευρωπαικής Κεντρικής Τράπεζας και της Ευρωπαικής Επιτροπής έχει δηλώσει ξεκάθαρα σε όλους τους τόνους οτι καμία χώρα της Ευρωζώνης δεν θα πτωχεύσει. Έχει επίσης δηλώσει οτι δεν θα γίνει αναδιάρθρωση. Οι αγορές δεν πιστεύουν καμία απο αυτές τις δηλώσεις και ενδεχομένως να έχουν δίκιο. Διότι για να ισχύσουν αυτά που λένε οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι πρέπει να γίνει πρώτα κάτι άλλο. Και αυτό το άλλο, είναι ένα και μοναδικό, είναι αυτό που πάντα ήταν η μόνη προφανής λύση απο την αρχή της κρίσης, είναι να δοθεί η εγγύηση της Ενωμένης Ευρώπης σε όλα τα ομόλογα των ευρωπαικών χωρών.  Η εγγύηση αυτή μπορεί να δοθεί ευθέως ή να πάρει τη μορφή του Ευρωομολόγου. Αφού ούτως ή άλλως αυτό που συμβαίνει σήμερα είναι οτι η ΕΚΤ και  η ΕΕ μέσω του Μηχανισμού δανείζουν τις προβληματικές χώρες για να ξεπληρώσουν τα ομόλογα τους, τελικά η Ευρώπη σηκώενι το βάρος τους. Γιατί λοιπόν δεν εγγυάται ευθεώς όλα τα ομόλογα για να ησυχάσουμε;
Η απάντηση είναι απλή. Διότι αν τα εγγυηθεί, τότε θα πληρώσει μεγαλύτερο κόστος. Σήμερα, η Ευρώπη δανείζει την Ελλάδα με επιτόκιο αγοράς και επιβάλει και την πολιτική της. Αν εγγυηθεί τα ελληνικά ομόλογα, αυτομάτως οι τιμές τους στη δευτερογεννή αγορά θα ανέβουν αφού δεν θα υπάρχει ο κίνδυνος πτώχευσης. Συνεπώς, ώς εγγυήτρια θα πρέπει να τα πληρώσει στο 100% της αξίας τους. Και επιπλέον δεν θα μπορεί να μας δανείζει με επιτόκιο για να βγάλει κέρδος. Προκειμένου λοιπόν η Ευρώπη να μειώσει το κόστος της και να βγάλει και κέρδος, έχουμε αυτή την κρίση εμπιστοσύνης στα ομόλογα της περιφέρειας.
Όσο η Ευρώπη δεν εγγυάται τα ομόλογα της περιφέρειας και καθώς τα Μνημόνια θα αποτυγχάνουν, οι αγορές θα πιστεύουν οτι οδεύουμε αναπόφευκτα προς κούρεμα.
Ο κίνδυνος κουρέματος της αξίας των ελληνικών ομολόγων έχει αρνητικές επιπτώσεις στην ΕΕ αφού οι ευρωπαικές τράπεζες θα χάσουν αρκετά λεφτά, αλλά απο την άλλη δημιουργεί συνθήκες ευνοικές για να κερδοσκοπεί η ΕΚΤ και η ΕΕ με τα ελληνικά ομόλογα. Στο ζύγι λοιπόν φαίνεται οτι συμφέρει τους ευρωπαίους η διατήρηση του κινδύνου πτώχευσης που κρατάει χαμηλά τις τιμές των ελληνικών ομολόγων και που εμποδίζει την Ελλάδα απο το να βγεί στις αγορές και να δανειστεί με χαμηλό spread. Η διατήρηση του κινδύνου της πτώχευσης και η φιλολογία γύρω απο το κούρεμα  – χωρίς όμως να γίνεται η πτώχευση, ούτε το κούρεμα, προσφέρουν κέρδη στην ΕΕ.
Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, δεν έχει επιλεγεί απο την αρχή η προφανής λύση της εγγύησης των ευρωπαικών ομολόγων.
Βεβαίως υπάρχει και μια ακόμη παράμετρος. Η παράμετρος της ισοτιμίας του ευρώ. Και εκεί παίζεται ένα ακόμη μεγαλύτερο παιχνίδι. Αν η ΕΕ εγγυηθεί τα ομόλογα, σημαίνει οτι η ΕΚΤ θα πρέπει να τυπώσει μπόλικα ευρώ – πάνω απο 1,5 τρις ευρώ – για να καλύψει όλα τα επικίνδυνα δάνεια των χωρών μελών της. Και αυτό θα έριχνε την ισοτιμία του ευρώ, κάτι που δεν θέλουν προφανώς οι ευρωπαίοι. Το γιατί δεν το θέλουν, είναι μεγάλη κουβέντα. Όμως η αλήθεια είναι οτι προς το παρόν δεν το θέλουν.
Παρόλο λοιπόν που μέχρι σήμερα αυτό το παιχνίδι έχει προσφέρει σημαντικά κέρδη στην ΕΚΤ που αγοράζει φτηνά τα ελληνικά ομόλογα απο τις ελληνικές τράπεζες (με 35% έκπτωση) και στην Ευρωπαική Ενωση που μας δανείζει με επιτόκιο αγοράς, υπάρχει ο κίνδυνος απο εδώ και πέρα να μην μπορεί να συνεχιστεί.
Ο κίνδυνος προέρχεται απο την αδυναμία μας να εφαρμόσουμε το μνημόνιο και να μειώσουμε το χρέος μας. Επειδή δεν μπορούμε να το πετύχουμε η Ευρώπη βρίσκεται μπροστά σε δίλημμα. Κανονικά δεν θα πρέπει να μας δώσει τη δόση του δανείου αφού δεν πετύχαμε τους στόχους. Όμως αν δεν μας τη δώσει θα πτωχεύσουμε. Δεν θέλει να πτωχεύσουμε, θέλει να κινδυνεύουμε να πτωχεύσουμε, αλλά να μην πτωχεύουμε. Συνεπώς πρέπει να μας δώσει τη δόση. Για να μας τη δώσει κάτι πρέπει να πεί στις αγορές που παρακολουθούν. Στην προηγούμενη δόση είπε αυτή την μπρούφα των αποκρατικοποιήσεων των 50 δις ευρώ. Τώρα τι θα πεί; Ενα νέο μνημόνιο αυστηρότερο; Μάλλον κάτι τέτοιο. Και φυσικά όλοι θα γνωρίζουν οτι αφού δεν πέτυχε το πρώτο , το ήπιο μνημόνιο, φυσικά δεν θα πετύχει και το δέυτερο, το σκληρότερο. Όμως η μπαρουφολογία, δικαιολογεί την χορήγηση της δόσης και διατηρεί το κερδοσκοπικό παιχνίδι της Ευρώπης είς βάρος των υπερχρεωμένων χωρών.
Η κατάσταση λοιπόν θυμίζει το παλίο ανέκδοτο με τους Αλβανούς – πρίν ανοίξει τα σύνορα της η Αλβανία. Κάποιος δυτικός είχε επισκεφθεί την Αλβανία και είχε δεί κάτι Αλβανούς σε ενα χωράφι να κάθονται και να καπνίζουν. Τους είχε ρωτήσει τι κάνουν εκεί και εκείνοι απάντησαν πως δουλεύουν. «Μα δεν δουλεύετε» τους είπε. Και εκείνοι απάντησαν: «Εμείς κάνουμε πώς δουλεύουμε και τα αφεντικά κάνουν πως μας πληρώνουν».

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου