ΟΙ 7 ΠΛΗΓΕΣ ΠΟΥ ΜΑΣ ΟΔΗΓΗΣΑΝ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗ

Tου Πασχου Μανδραβελη
Καλά και άγια όλα όσα είπε ο Ντομινίκ Στρος Καν για επιμήκυνση του χρόνου στήριξης της ελληνικής οικονομίας (οι δηλώσεις του βοήθησαν στην περαιτέρω αποκλιμάκωση των spreads), αλλά για εμάς πρέπει να είναι ψιλά γράμματα.
Το θετικό κλίμα που άρχισε και πάλι να δημιουργείται στους χρηματοπιστωτικούς κύκλους φέρνει πιο κοντά τον στόχο της επιστροφής της Ελλάδας στις αγορές, αλλά αυτό είναι συνάρτηση πολλών παραγόντων που δεν είναι στο χέρι μας. Υπάρχουν διεθνή πολιτικά παίγνια που μας υπερβαίνουν, ενώ η αισιοδοξία ή η απαισιοδοξία για την πορεία της διεθνούς οικονομίας επηρεάζει τη ρευστότητα στις αγορές και συνεπώς επηρεάζει πολύ περισσότερο εκείνους που βρίσκονται στις παρυφές τους. Αν υπάρξουν κέρδη και αισιοδοξία, ο δανεισμός μας θα καταστεί ευκολότερος. Αν κυριαρχήσει η κατήφεια, ο δανεισμός όλων των PIIGS θα γίνει δυσκολότερος.
Πέρα, όμως, από τη διεθνή κατάσταση (την οποία οφείλουμε να παρακολουθούμε και να προσαρμόζουμε αναλόγως τις πολιτικές μας), η Ελλάδα έχει μπροστά της ένα μεγάλο εσωτερικό στοίχημα να κερδίσει. Πρέπει να αναδιαρθρώσει το κράτος, μειώνοντάς και αποκεντρώνοντας διάφορες υπηρεσίες. Να δημιουργήσει αγορές εκεί που δεν υπάρχουν (π. χ. ηλεκτρικό ρεύμα). Πρέπει να απελευθερώσει αγορές· και από διοικητικούς περιορισμούς (π. χ. φαρμακοποιοί, συμβολαιογράφοι, μηχανικοί, δικηγόροι κ. λπ.), αλλά και από τις πολλαπλές αφανείς και εμφανείς επιδοτήσεις (όπως π. χ. γίνεται στη βιομηχανία των ΜΜΕ). Πρέπει να φτιάξει παιδεία, από το δημοτικό μέχρι τα πανεπιστήμια, και να ενισχύσει την κοινωνική δικαιοσύνη. Η τελευταία δεν είναι θέμα επιδομάτων, όπως πολλοί ισχυρίζονται, αλλά παραγωγικής χρήσης αυτών. Είναι χαρακτηριστική μια έρευνα που έκανε το ΙΣΤΑΜΕ, για τις κοινωνικές δαπάνες στην Ευρώπη. Αυτές στην Ε. Ε. των «15» ήταν το 2004 στο 27,6% του ΑΕΠ, ενώ στην Ελλάδα ήταν στο 26%. Ομως: Στην Ε. Ε. τα κοινωνικά επιδόματα μειώνουν το ποσοστό της φτώχειας κατά 9 ποσοστιαίες μονάδες, στην Ελλάδα μόνο κατά 3 μονάδες. Αυτό σημαίνει ότι τα περισσότερα χρήματα από όσα δαπανούμε για κοινωνική πρόνοια πάνε σε άλλες τσέπες. Χρηματοδοτούν περισσότερο τη γραφειοκρατία και τη διαφθορά του συστήματος, παρά εκείνους που τα έχουν ανάγκη. Η απόδοση των χρημάτων μας είναι από τις χειρότερες στην Ευρώπη.
Η μείωση της ενδημικής διαφθοράς είναι ένα μέτρο κοινωνικής δικαιοσύνης. Οχι μόνο γιατί η διαφθορά δημιουργεί εισοδηματικές ανισότητες, αλλά γιατί κλέβει πόρους από εκείνους που τους έχουν πραγματικά ανάγκη· από τον άνεργο που περιμένει το επίδομα, μέχρι τον μεροκαματιάρη που πάει στο νοσοκομείο για μια ώρα ανάγκης. Η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής είναι επίσης μέτρο κοινωνικής δικαιοσύνης, αλλά δεν μπορεί να καταπολεμηθεί αν δεν υπάρχει κοινωνική συμμετοχή. Ολοι οι εφοριακοί του κόσμου -και όχι οι δικοί μας που κάνουν «λευκή απεργία» - δεν αρκούν για να υποχρεωθούν κάποιοι να κόβουν αποδείξεις. Η δημιουργία φορολογικής συνείδησης είναι ένα ακόμη μεγάλο στοίχημα της χώρας.
Η Ελλάδα, είτε βγει σύντομα στις αγορές είτε όχι, έχει πολύ δρόμο μπροστά της. Πρέπει να τα αλλάξει όλα, όχι μόνο για να ανεβάσει το βιοτικό επίπεδο των κατοίκων της, αλλά για να μην ξαναβρεθεί τόσο ευάλωτη στα γυρίσματα των αγορών.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ