Δευτέρα 11 Μαρτίου 2013

ΠΡΟΣ ΝΕΟ ΕΚΛΟΓΙΚΟ ΝΟΜΟ



ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΑΡΓΥΡΟΥ
Γρίφο για δυνατούς λύτες θα αποτελέσει τις επόμενες εβδομάδες η τελική πρόταση της κυβέρνησης για την αλλαγή του εκλογικού νόμου και την αναδιάταξη του πολιτικού συστήματος. Τα τρία κόμματα τα οποία στηρίζουν την κυβέρνηση έχουν ξεκινήσει την προετοιμασία και βρίσκονται το κάθε ένα, λίγο πριν την οριστικοποίηση της τελικής εισήγησης. Από τα πρώτα στοιχεία διαφαίνονται σημαντικές αποκλίσεις και συγκλίσεις τόσο στις απόψεις των κομμάτων όσο  και στις επιδιώξεις τους.
Στο Μέγαρο Μαξίμου αποφεύγουν επισήμως να ανοίξουν το ζήτημα καθώς δεν έχει δοθεί οριστική απάντηση στο δίλλημα εάν ο στόχος θα είναι μονοκομματικές κυβερνήσεις ή ενίσχυση των  κυβερνήσεων συνεργασίας. Ωστόσο θεωρείται κομβικό το  επιχείρημα  πως πουθενά στην Ευρώπη δεν έχει θεσπιστεί σύστημα απλής αναλογικής πλην της Ολλανδίας καθώς προκαλεί σημαντικά ζητήματα στην κοινοβουλευτική εκπροσώπηση. Συνεπώς μια δικαιότερη πριμοδότηση των μεγάλων κομμάτων θεωρείται απαραίτητη υπό το πρίσμα των νέων δεδομένων του εκλογικού σώματος. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός έχει ξεκαθαρίσει σε συνεργάτες του πως «η όποια αλλαγή εκλογικού νόμου δεν θα οδηγεί πάντως σε χάος και ακυβερνησία».

 Στη Νέα Δημοκρατία έγιναν αποδέκτες  εισηγήσεων από εκλογολόγους που επισημαίνουν αφενός την αναγκαιότητα κατάργησης του  μπόνους των 50 εδρών που χαρίζει το σημερινό σύστημα στον νικητή, αφετέρου ότι είναι η καταλληλότερη στιγμή για την αλλαγή καθώς θα αποφορτίσει τους τόνους της κομματικής αντιπαράθεσης  πριν αυτή πάρει εκλογικό χαρακτήρα.
Η εφαρμογή του νέου νόμου στις επόμενες εκλογές προυποθέτει  υπερψήφιση από 200 βουλευτές ενώ αν υπάρξει σαφές  προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις για κάποιο κόμμα τότε δύσκολα θα προκύψει συναινετική αλλαγή. Αρχικές εισηγήσεις έχουν διατυπώσει ο πρόεδρος της βουλής Ευάγγελος Μειμαράκης,  ο βουλευτής και συνταγματολόγος  Προκόπης Παυλόπουλος, ο εκλογολόγος Πάνος Σταθόπουλος αλλά και συναρμόδιοι υπουργοί. Η πρόταση της ΝΔ προσομοιάζει προς το Γερμανικό σύστημα και θα περιέχει ρυθμίσεις που θα προβλέπουν: αλλαγή στην αποσβεστική προθεσμία ως προς την ποινική ευθύνη των Υπουργών, επανεξέταση του αριθμού των Βουλευτών και των Βουλευτών Επικρατείας, συγκεκριμένες θητείες για τον πρωθυπουργό,  αναθεώρηση της διάταξης για την  ασυλία όπως και καθιέρωση σταθερού εκλογικού συστήματος με την πρόβλεψη ότι η αλλαγή  του θα απαιτεί πλειοψηφία 180 βουλευτών.   
Στη Δημοκρατική Αριστερά ο Φώτης Κουβέλης και η ηγετική ομάδα θεωρούν προτεραιότητα την κατάργηση του μπόνους των 50 εδρών προς το πρώτο κόμμα αλλά και την θέσπιση της απλής αναλογικής ως καταλύτη του πολιτικού συστήματος. Στις πρώτες συζητήσεις που έγιναν θεωρείται η πριμοδότηση του πρώτου κόμματος    «παραμόρφωση της λαϊκής βούλησης». Σύμφωνα με τις εισηγήσεις εκλογολόγων όπως ο Ηλίας Νικολακόπουλος είναι απαραίτητο ένα αναλογικότερο μοντέλο που θα εφαρμόζει την απλή αναλογική ανά διοικητική περιφέρεια και θα προσομοιάζει προς το πορτογαλικό σύστημα με παράλληλο  «σπάσιμο» των μεγάλων περιφερειών και την καθιέρωση τεκμαρτού ποσού εκλογικών δαπανών.
Στην Αγίου Κωνσταντίνου θα ήθελαν ακόμη σύμφωνα με τις εισηγήσεις δέκα συνταγματολόγων μεταξύ των οποίων και οι Ν Αλιβιζάτος, Γ Σωτηρέλης  και Ξ Κοντιάδης  την αλλαγή του  πλαισίου περί ευθύνης υπουργών, τη μείωση της κρατικής χρηματοδότησης των κομμάτων, τη μείωση της βουλευτικής αποζημίωσης, την κατάργηση της αποζημίωσης για τη συμμετοχή στις επιτροπές, την κατάργηση κάθε φορολογικού προνομίου και τη συνταξιοδότηση των βουλευτών από τον προηγούμενο επαγγελματικό τους φορέα αλλά και διεύρυνση των συμμετοχικών διαδικασιών με δημοψηφίσματα. Σύμφωνα  πάντα με τις εισηγήσεις των συνταγματολόγων( που σε πολλά σημεία έχουν αντικρουόμενες απόψεις) κάποιοι έχουν έντονες επιφυλάξεις για την ιδέα περί Προεδρικής Δημοκρατίας  ενώ υπάρχει σύγκλιση στην άποψη να δημιουργηθούν ολιγοεδρικές περιφέρειες που θα αντικαταστήσουν τις μεγάλες όσο και μονοεδρικές.
Στην ΔΗΜΑΡ θεωρούν κομβική παρέμβαση την αλλαγή του εκλογικού νόμου καθώς «μια στρατηγική εξόδου από την κρίση οφείλει να απαντήσει πειστικά στο πρόβλημα του πολιτικού συστήματος».
Σύμφωνα με τον Φώτη Κουβέλη είναι αναγκαία η εξυγίανση και η διαφάνεια σε όλες τις πτυχές του πολιτικού συστήματος, με ριζική αλλαγή του νόμου περί ευθύνης υπουργών, με υπαγωγή των περιπτώσεων οικονομικών εγκλημάτων υπουργών στις διατάξεις του νόμου για τους καταχραστές του Δημοσίου. Σύμφωνα με πληροφορίες ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ δεν θα ήταν αντίθετος  σε μια πρόταση  ελέγχου των οικονομικών σε πολιτικούς και  στελέχη του δημόσιου τομέα που διαχειρίστηκαν δημόσιο χρήμα με αναδρομική ισχύ που θα οδηγήσει στη δήμευση περιουσιών για όσους  δεν τις δικαιολογούν από τα εισοδήματά τους.

ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΗ …ΑΠΛΗ ΑΝΑΛΟΓΙΚΗ
Στο ΠΑΣΟΚ οι θέσεις του κ. Βενιζέλου θυμίζουν έντονα  ένα  παλιότερο σύστημα απλής αναλογικής που εφαρμόστηκε στη Γαλλία το οποίο μεταφέρει το μπόνους των εδρών από το πρώτο κόμμα, στα κόμματα εκείνα που προεκλογικά έχουν καταλήξει σε μια προγραμματική συμφωνία συνεργασίας. Σύμφωνα με αυτό το σύστημα οι  250 από τις 300 έδρες, θα κατανέμονται αναλογικά σε όλα τα κόμματα και οι υπόλοιπες 50 -επίσης αναλογικά- στα κόμματα εκείνα που προεκλογικά έχουν καταλήξει σε μια μεταξύ τους προγραμματική συμφωνία συνεργασίας και υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι με τις 50 έδρες θα εξασφαλίζουν κοινοβουλευτική πλειοψηφία τουλάχιστον 151 εδρών.  Ωστόσο τις τελευταίες ημέρες η προετοιμασία της πρότασης για την αλλαγή του εκλογικού νόμου με την συμβολή του συνταγματολόγου Μπάμπη Ανθόπουλου θυμίζει έντονα το ισχύον σύστημα στην Ιταλία. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ εκτιμά ότι το εκλογικό σύστημα πέρα από την αναλογικότητα πρέπει να προβλέπει ενίσχυση της κυβερνητικής σταθερότητας. Στις προθέσεις Βενιζέλου είναι να τεθούν τα ζητήματα μεγέθους Περιφερειών, σταυρού προτίμησης, συμμετοχής των αποδήμων,  περιορισμού των λόγων διάλυσης της βουλής και ενίσχυση της τετραετούς θητείας αλλά και όριο στον αριθμό θητειών των βουλευτών. Επίσης θα γίνουν προτάσεις  αναβάθμισης  της νομοθετικής διαδικασίας και του κοινοβουλευτικού έλεγχου. Στην πρόταση του ΠΑΣΟΚ θα προβλέπεται η κατάργηση του ψηφοδελτίου επικρατείας ενώ δεν υιοθετείται η μείωση του συνολικού αριθμού των βουλευτών. Αντίθετα δεδομένος θα είναι ο αυστηρός περιορισμός χρήσης της βουλευτικής ασυλίας. Σχετικά με την αναθεώρηση του Συντάγματος κυρίαρχη άποψη είναι πως θα πρέπει να εμπεριέχει πλέον το πνεύμα συνεργασίας των πολιτικών δυνάμεων  καθώς  έχει να χαθεί το πρωθυπουργοκεντρικό ύφος των προηγούμενων ετών. Επίσης για την εκλογή του  Προέδρου της Δημοκρατίας ο κ Βενιζέλος εκτιμά ότι θα πρέπει ν’ αποσυνδεθεί από την απειλή διάλυσης της Βουλής  ενώ δεν είναι αρνητικός για άμεση εκλογή χωρίς όμως ν’ αλλοιώνεται ο κοινοβουλευτικός χαρακτήρας του πολιτεύματος.
Στον ΣΥΡΙΖΑ παρακολουθούν με ενδιαφέρον τις κινήσεις της τρικομματικής κυβέρνησης για τον εκλογικό νόμο. Πρόθεση της ηγεσίας είναι να στηρίξει κάθε πρόταση για μόνιμο εκλογικό σύστημα με απλή αναλογική παρότι στο εσωτερικό υπάρχουν φωνές που σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις εκφράζουν την βούληση τους να εξετασθεί και το ενδεχόμενο ενισχυμένης αναλογικής που δεν θα αλλοίωνε όμως την λαική βούληση. Τάσσονται  σαφώς κατά του Ιταλικού συστήματος όσο και την θέσπιση εκλογικού συστήματος  με λίστα ενώ είναι υπέρ της αλλαγής του νόμου περί ευθύνης υπουργών      

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου